Handelingen in de privesfeer, wat moet je als werkgever tolereren?

Een belangrijk recht voor de arbeidsrechtpraktijk is het recht van de werknemer op eerbiediging van de ‘persoonlijke levenssfeer’ of ‘privacy’. In de praktijk blijkt dit recht echter niet in alle gevallen even sterk te zijn; werkgeversbelangen kunnen zwaarder wegen waardoor het belang van de werknemer moet wijken, maar wanneer is dit nu het geval?
In deze blog zetten wij voor u een aantal situaties uiteen.

Liefde op de werkvloer
Een relatie op de werkvloer is niet onder alle omstandigheden toegestaan. Uit jurisprudentie is gebleken dat de soort relatie wel degelijk van belang is bij de vraag wanneer de werkgever mag ingrijpen. Bijvoorbeeld als een werknemer een relatie heeft met een werknemer van de concurrent. Uit jurisprudentie blijkt dat de rechter bereid is een inbreuk op het recht van privacy toe te laten indien vitale bedrijfsbelangen in het geding zijn en er geen alternatieve mogelijkheden zijn. Dit blijkt ook uit de uitspraak van de kantonrechter te Amsterdam van 22 februari 2010.  Hier oordeelde de kantonrechter dat de kans heel groot is dat concurrentiegevoelige informatie bij de concurrent terecht komt, nu de partner van een werknemer bij een concurrent in dienst was getreden. Om die reden ontbond de rechter de arbeidsovereenkomst. De reden daarvoor ligt in de risicosfeer van de werkgever, zodat wel een vergoeding aan de werknemer werd toegekend.

Als het gaat om een relatie tussen twee collega’s weegt het recht op privacy van de werknemers zwaarder. Rechters zijn het er over eens dat het een werknemer vrij staat een relatie aan te gaan met wie hij wenst, maar dat hij zich wel dient te realiseren welke gevolgen dit zou kunnen hebben. Als de persoonlijke omstandigheden van de werknemer echter een goede uitvoering van het dienstverband ernstig schaden en er is geen andere oplossing mogelijk, dan is de werkgever gerechtigd het einde van het dienstverband te initiëren.

Gaat het om een relatie tussen een werknemer en een leerling of cliënt, dan is het van belang of zij nog van de werknemer afhankelijk zijn. Als dit wel het geval is dan is een inbreuk op het recht op privacy vaak gerechtvaardigd. Een werknemer van het GGZ werd bijvoorbeeld ontslagen nadat zij een jarenlange relatie had met een patiënte die aan zijn zorg werd toevertrouwd , maar een leraar die een relatie had met een minderjarige ex-leerling (deze relatie was ontstaan nadat zij de school had verlaten) mocht in dienst blijven. 

Illegale activiteiten
Als een werknemer zich bezighoudt met illegale activiteiten, dan mag een werkgever hier consequenties aan verbinden indien het wangedrag ook gevolgen heeft voor het werk. Dit blijkt ook in de zaak van ABN AMRO tegen een van haar werknemers. De werknemer werd veroordeeld tot een gevangenisstraf van drie jaar wegens het plegen van ontucht met zijn minderjarige stiefzoon. Hierop ontsloeg ABN AMRO de werknemer op staande voet. De kantonrechter en het hof hadden de vorderingen van de werknemer tot nietigverklaring van het ontslag toegewezen, en de Hoge Raad bevestigde deze uitspraken. Volgens de Hoge Raad is werkverzuim vanwege detentie onvoldoende voor ontslag op staande voet. Daarbij dient ook gewicht te worden toegekend aan de duur van het dienstverband, de leeftijd van de werknemer, het feit dat het strafbare feit in geen verband stond met zijn werkzaamheden en geen negatieve invloed heeft gehad op het functioneren, alsmede het feit dat de bank geen directe schade heeft geleden door de detentie.  Een werkneemster van een zorginstelling werd ook per direct ontslagen nadat zij geld uit de portemonnee van een bewoonster had gestolen. Daarnaast heeft de zorginstelling aangifte gedaan bij de politie. De politierechter heeft de werkneemster vrij gesproken, maar de kantonrechter wees de vordering van de werkneemster tot doorbetaling van loon af. Ook het Hof oordeelde dat in deze zaak ontslag op staande voet gerechtvaardigd was.

Conclusie
Uit bovenstaande uitspraken blijkt dat een liefdesrelatie van een werknemer in sommige gevallen van invloed kan zijn op de voortduring van de arbeidsrelatie. Daarnaast kunnen illegale activiteiten van een werknemer er in bepaalde situaties toe leiden dat de arbeidsovereenkomst voortijdig beëindigd kan worden, al dan niet door middel van een ontslag op staande voet.

Heeft u te maken met een situatie waarin het privéleven, dan wel de activiteiten daarin, van uw werknemer het werk beïnvloeden? Neemt u dan vrijblijvend contact met ons op. Wij staan u graag terzijde.